Zayıflarken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Fazla kiloları vermek, sağlıklı zayıflama yöntemleri ile yapılmalıdır. Ancak zayıflarken yapılan hatalar, aşırı kilolardan kurtulmak sorununa başka sorunları da ekliyor. O halde, zayıflarken nelere dikkat etmeliyiz ki bir de başka sıkıntılarla uğraşmayalım?
Zayıflama, kişinin günlük aldığı kalorinin, gün boyunca harcadığı enerji miktarından az olması durumunda vücut ağırlığında meydana gelen düşüş olarak değerlendirilmektedir. Elbette bu duruma sebep olan tek şey alınan enerji miktarının azlığı değildir, çeşitli hastalıklar, sinir ve stres gibi durumlarda da kişide görülebilmektedir.
Kilo kaybı, istem dışı (elde olmayan nedenlerle) ve isteğe bağlı (isteyerek zayıflamak) gerçekleşebilen fizyolojik bir durumdur. Bunun sebeplerinden isteğe bağlı olan fizyolojik olarak değerlendirilirken, istem dışı kilo kayıpları marazî (hastalıktan kaynaklanan) olarak değerlendirilmektedir. Marazî sebepler, kişinin aldığı kalori ve harcadığı enerji miktarına bağlı olmayan, hastalıklara bağlı olarak kilo kaybının yaşandığı durumlardır. Fizyolojik sebepler ise alınan kalori ve harcanan enerji miktarına bağlı olarak kişinin uyguladığı zayıflama metotlarıdır.
Zayıflarken Yapılan Hatalar
Kilo verirken yapılan en büyük hatalar ani kilo verimine sebep olan programlardır. Ani kilo verilmesi mümkün olsa da bunun vücuda etkileri tolere edilmezse bu durumda metabolizma da sıkıntıların ortaya çıkması mümkündür. Zayıflamak istersen aç kalmak değildir mesele. Az yemek ve çok harekettir. Az yemekten kasıt, kaliteli ve az. Normal zamanda ekmek, makarna çok yeniyorsa kilo verme zamanında bunların çok daha az ancak sebzenin daha fazla yenmesi gerekmektedir. Elbette proteinler, vitaminler, mineraller vücuttan eksik olmayacak şekilde takviye yiyecekler (kuruyemiş, beyaz et gibi…) her zaman destek olmalıdır.
Aniden gelişen kilo kayıpları hem kişi sağlığını bozacak nitelik taşıyabilmektedir hem de verilen kilolar kısa sürede geri alınabilmektedir. Ayrıca çok yemek yeme alışkanlığı olan birinin, aniden yeme alışkanlıklarını tamamen değiştirmesi de bazı olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. Bu sebeple kişinin aniden kilo kaybetmesine neden olacak şok diyetler yerine ilk aşamada porsiyonlarını küçülterek diyete başlaması daha olumlu sonuçlar verecektir. Aksi takdirde kişide sinirli bir ruh hali, baş ağrısı, kalp çarpıntısı, tansiyon düşmesi veya yükselmesi gibi problemler baş gösterebilmektedir.
Kilo verme de karşılaşılan en büyük zorluklardan biri de diyetisyen ile kilo vermemin mümkün olduğu, aksi durumda verilemeyeceğidir.
Zayıflamak İçin Diyetisyen Şart mı?
Kilo vermek isteyenler bir diyetisyenin eşliğinde bunu başarabilirler. Diyetisyenin rutin kontrolleri ile kişilere yönlendirmeler yapılır, motivasyon verilir ve sorumluluk hissetmesi sağlanır. Kişiler kendileri bir diyet programı uygulayamıyorsa, motivasyonlarını sürekli koruyup sabır gösteremiyorlarsa, hemen pes ediyorlarsa o halde bir diyetisyen kontrolünde kilo kontrolü daha başarılı olabilecktir. Ancak bu demek değil ki, kilo vermek için mutlaka diyetisyen şarttır! Tamamen kişeliren kendi seçimleri olup, günlük kalori miktarı ile ilgili bilgilere sahip olarak belirli kriterlere dikkat edilirse zayıflamak mümkündür. Psikoloğa gitmeden kendini motive eden insanlar olduğu gibi kilo almak yada vermek için diyetisyene ihtiyaç duymayan insanlarda mevcuttur.
Beslenme şekillerinin ve fiziksel aktivitelerin değişmesi kişinin kilosunda değişiklikler yaratabilmektedir. Bunlar daha çok küçük kilo kayıpları olmakla birlikte aniden ve aşırı derecede kilo verme ya bir rahatsızlık doğuracaktır ya da zaten bir rahatsızlığın sonucudur. Bu yüzden zayıflamaya çalışırken kişinin dikkatli olması gerektiği gibi, aniden kilo kaybeden kişinin de sağlık taramasından geçmesi önerilmektedir.
Günlük yapılan hareketler ile yiyecek dengesi iyi kurulmalıdır. Alınan kalori harcanan kiloriden az olmalıdır. Ancak bir dilim ekmek ve üç zeytinle uzun bir koşu yapmak sizi takatten düşürecek ve dengenizin bozulmasına sebep olacaktır. Hep terkar ediyoruz ki, mesele açlık değil. Mesele, çok doymadan hafif ama sağlıklı tüketim ile bol egzersiz, hareketlilik ve yürüyüş yapmaktır (bknz: yürüyüşün faydaları).
Kilo vermek her şeyden önce sabır isteyen bir karardır. Her gün baskülle kilonuzu ölçmek size motive etmeyebilir, aksine sabrınızı tüketebilir. Öncelikle şunun kararında olmasılısınız: Ayda belli bir oranda kilo vermeyi isteyin, ancak o oran olmazsa da sonucun kilo vermek olan başka bir oran yine sizi zafere ulaştırmıştır. Bunu sürekli yaptığınızda zaten istediğiniz orana bir ayda olmasada 3 yada 5 ayda ulaşmış olacaksınızdır. Buna değmez mi? Kilo vermek zamana yayıldıkça tekrar almanızda en az o zaman kadar olacaktır. Çünkü zaman uzadıkça metobolizmanız düşen kilolarınıza alışacak ve kilo almak artık eskisinden daha da zor olacaktır, ancak sağlıklı beslenmeye devam ettiğiniz takdirde.
Kilo verirken dikkat edilecekler arasında hastalıklar ihmal edilmemelidir. Her hangi bir hastalığınız varsa, kilo için besin değişimleriniz hastalıklarınıza etki etmemeli. Sağlıklı insanın kilo verme durumu ile belirli rahatsızlıkları olan kişelerin kilo verme durumu bir değildir. Bu konuda daha dikkatli olmalı, hastalığınız için kontrole gittiğiniz doktorunuzu kısaca kilo vermek için yaptığınız şeyler hakkında kısaca bahsetmelisiniz. Bu, farkında olmadan yaptığınız hataların tespitini ve belki doktorunuz daha etkili ve hastalığınıza zararı olmayacak önerileri vermesini sağlayacaktır.