Televizyonun Etkileri ve Zararları Nelerdir?

Ülkemizde her 100 aileden 98’inin evinde televizyon var. Günde 3 saat seyredilen televizyon ile hayatınızın sadece bir senesinden 45 dopdolu (gece ve gündüzüyle!) günü çöpe attığınızı öğrenseniz, bu bir şeyi değiştirir mi?

Konu, televizyonun olumsuz etkileri ve zararları olarak ifade edilse de; tabletler, dokunmatik telefonlar, bilgisayarlar gibi durağan olan bütün cihazlar aslında klasik anlamda televizyonun etkilerini ve nispeten zararlarını verebilmektedir.

Televizyon seyretmek neden zararlıdır?

Televizyon seyretmek nasıl zarar verebilir ki diye düşünülebilir. Hatta diğer cihazları da ele alacak olursak bunların bütününe şöyle bir soru yöneltenler de olmakta: “Biz hangi çağda yaşıyoruz? Devir iletişim çağı ve bütün bunlar artık çok gerekli!”

Aslında mesele, bu cihazların ortadan kaldırıldığı bir dünya oluşturmak değil; mesele, insanı durağanlaştıran bütün bu cihazlara bir mesafe koymak ve onlara hak ettiği sürenin üzerine zaman ayırmamaktır. Çünkü bu cihazlara haddinden fazla zaman ayırmak hareketli ve etkileşime muhtaç olan insan biyolojisini/fizyolojisini durağanlaştırarak, enerjisini emiyor. Çok basit bir eylem olarak görülen televizyon seyretme, aşırıya kaçıldığında ve alışkanlık haline getirildiğinde gündelik hayatı olumsuz etkileyecek zararlara neden olabiliyor. Bu durum kendini beyinsel faaliyetlerde göstermenin yanında, kilo artışında, görme bozukluklarında, algılama ve refleks güçlüğünde ve daha birçok şekilde ortaya koyuyor. Televizyonun kimi zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Televizyon sayesinde insanlar tembelleşir.
• Aile içinde iletişim azalarak bireyler yalnızlaşır. Eve gelen misafirler için dahi açılan televizyonlar ile bu durum daha da vahim hale gelmektedir.
• Olaylara (acılara, zorluklara, dertlere…) karşı hissizleşmeyi artıran televizyon, insanları sosyal hayatta bencilliğe yöneltmektedir.
• Televizyona hükmeden kanal sahiplerinin yahut başka hükmedicilerin istekleri doğrultusunda kitleler yönlendirmekte ve yalancı gerçeklikler oluşturulmaktadır.
• Şiddet eğilimlerinin artmasına sebep olacak yayınlar ile şiddetin çözüm olarak algılanmasına neden olmaktadır.
• Toplumların kendi kültürlerinden koparılarak tekdüze insanların, aynı düşüncelerin, aynı hayat tarzlarının oluşturulmasına neden olan TV, dünya üzerindeki çok renkliliğin azalmasına ve tek tipleşmesine zemin hazırlamaktadır.
• Ebeveyn kontrolünü ortadan kaldırarak hâkimiyeti TV içindeki görüntülere hapsederek çocukların bakış açılarını belirlemektedir.
• Mücadele etmek yerine kolay yoldan kazanımlarının özendirildiği hayatlar ön plana çıkarılmıştır. Bu da eğitimin değersizleşmesine ve kolaycılığa neden olmaktadır.
• Uyku için vücudun dinlenmesi gereken zamanı alan televizyon, işyerine yorgun ve stresli giden bireyler oluşturmaktadır.

Bu tespitler televizyonun sosyal ve psikolojik zararlarının ilk akla gelenlerindendir. Bunlara bir de fiziksel zararlar eklendiğinde televizyonun yanlış ve aşırı kullanımının nelere sebep olduğu ortaya çıkmaktadır.

Televizyon, hareketliliğe düşman mıdır?

İnsan tepkisel bir canlıdır. Duyar, konuşur, düşünür, hisseder, koklar, hareket eder. İnsanın hayatı ise bu hareketlilik içinde evrimleşir. Gelişimi her zaman hareketlilik içinde olmaktadır. İnsanın en durağan denilen zamanı olan uyku bile bir hareketsizlik zamanı değildir! Uykuda dahi kalp çalışmaya devam eder, oksijen döngüsü tekrarlanır, iç organlar görevlerini devam ettirir ve en önemlisi beyin işlemeye ve fonksiyonlarını yerine getirmeyi sürdürmektedir. Ayık olunan zamana göre uykudaki bu durum daha yavaş ve belli ölçüde seyretse de burada önemli olan bedenin ve zihnin hareketlilik halini korumasıdır. Ancak ne yazık ki televizyon gibi basit bir aletin çok küçük yaşlardan itibaren hayatımızda gereğinden fazla yer alması vücudumuzun ve beynimizin işleyişine etki etmekte ve tabiatımızın hareketliliğine darbe vurmaktadır.