Menopoz Nedir, Belirtileri ve Tedavisi
Menopoz, her kadının hayatında yaşayacağı doğal ve biyolojik bir süreçtir. Aylık görülen adet kanamalarının (menstruasyon) sonu demektir ve artık yumurtlama ve yumurtalarda döllenme olmayacaktır. Bu durum ise, artık çocuk sahibi olmanın mümkün olmadığı anlamına gelir.
Bu geçiş döneminde, bir kadının yumurtalıkları yumurta yapmayı durdurur ve vücudu daha az östrojen ve progesteron üretir. Bir kadın üst üste 12 ay boyunca hiçbir şekilde adet kanaması geçirmezse, menopoz teyit edilmiş olur.
Menopoz Ne Zaman Başlar?
Çoğu ülkede menopoza girme yaş ortalaması 50-51′ dir. Ancak normal yaş aralığı 45 ile 55’tir. Bazı kadınlar 40 yaşından önce bu aşamaya girmek zorunda kalabilir ve menopozu yaşayabilir. Bu durum erken menopoz (prematür menopoz) olarak adlandırılmaktadır. Birçok farklı faktör, prematür menopoza neden olabilir.
Erken Menopoz (Prematür Menopoz) Nedenleri Nelerdir?
- Otoimmün bozukluklar
- Sigara içme,
- Yumurtalıklardaki herhangi bir zarar,
- Cerrahi (örneğin bir histerektomi gibi).
Menopoz, bir kadının tamamen doğal yaşam döngüsündeki bir aşamasıdır. Menopoz, bir hastalık, fiziksel bir rahatsızlık olmamasına rağmen, bir dizi belirti de menopoza eşlik eder. Çeşitli tedavi formları, tipik olarak, bu semptomları azaltabilir.
Menopoz Aşamaları
Bir kadın, menopoza girinceye kadar genellikle aynı zaman etrafında, yani her ay hemen hemen aynı zaman dilimleri arasında adet kanaması, diğer bir adı ile regl dönemi yaşamaktadır. Bu dönem ergenlikle başlar, menopozla son bulur. Tabii ki, adet düzensizlikleri zaman zaman olur. Hamilelik ve diğer tıbbi koşullar da bu dönemi ara ara kesebilir.
Bir kadının normal adet döngüsünün ilk yarısında, rahmin her iki tarafında yer alan iki bez, östrojen hormonunu daha yüksek seviyelerde üretir. Bu olası gebelik için rahim astarının kalınlaşmasına neden olur. Yumurtalıkların birinde bir yumurta da bu süre içinde olgunlaşmaya başlar.
Bir kadının adet döngüsünün 14. gününde, yumurtlama olarak bilinen bir süreç içinde olgunlaşan yumurta serbest bırakılır. Yumurta bırakıldıktan sonra, yumurtalıklar progesteron hormonunun salgılanmasını daha da arttırır. Yumurta döllenmiş değilse, östrojen ve progesteron hormonlarının düzeylerinde azalma görülür. Rahim astarı da bu sayede dökülür, bu olaya adet kanaması yani regl denir.
Bir kadın menopoza yaklaştıkça yumurtalıklar, adet düzensizliklerine neden olan daha az östrojen üretir. Menopoz, bir kadının son adet döngüsü olarak tanımlanır. Bir kadının son adet döneminden sonra, başka dönemlerde de adet olmadan bir yıl geçirmesi, doğurganlığın kalıcı olarak bittiğini doğruluyor.
Menopoz üç aşama tarafından tanımlanır. Bunlar, aylar hatta yıllar gibi bir dizi süreçleri kapsar;
Perimenopoz
Perimenopoz, bir kadının halihazırda adet kanaması geçirdiği dönemde, yani menopoz başlangıcından birkaç yıl önce başlayan bir olgudur. Bu dönemde yumurtalıklar giderek daha az östrojen üretmeye başlar. Çünkü bu dönemde bir kadının hormon düzeyleri yükselebilir ve düşebilir. Bu değişiklik, sıcak basmaları veya diğer belirtilere neden olabilir.
Dönemler düzensiz veya kısa, uzun, hafif veya ağır olabilir. Adet kanamasının tamamen durması ve menopoz başlayana kadar süren bu aşama, 4-5 yıl veya daha uzun sürebilir. Bu süre içinde hamile kalmak mümkün gibi gözükse de, bu pek mümkün olmamaktadır.
Menopoz
Son adet kanaması döneminden bu yana 12 ay geçtiğinde ve bu süreç içerisinde bir kez bile adet kanaması geçirmediyse, bir kadın menopoza girmiştir. Bu noktada, yumurtalıklar yumurta üretimini durdurur. Cinsiyet hormonlarının üretimi, östrojen ve progesteron hormonlarını önemli ölçüde azaltır. Bu aşama doğurganlığın son bulduğunun belirtisidir.
Postmenopoz
Bir kadının vücudunda menopozla birlikte gelen değişikliklere ve sonraki yıllara, menopoz sonrası yani postmenopoz denmektedir. Bu süre zarfında meydana gelen belirtiler, gece terlemeleri ve ateş basması çoğu kadın için ortaktır ve zorlu süreçler olabilir.
Menopoza Girdiğimi Nasıl Anlarım? Menopoz Nasıl Anlaşılır?
Çoğu kadın bir komplikasyon olmaksızın menopoz sürecine geçebilir. Negatif belirtilerle karşılaşılabilir, ancak bu normaldir ve beklenen de budur. Çünkü kadın bedeninin doğal bir sürecidir bu. Bazı kadınlar az yan etki ile kolay bir menopoz dönemi geçirirken, diğerleri daha zor belirtiler yaşayabilmektedir.
Menopoz belirtileri şunlardır;
Menopoz, kadınlarda bazı ortak belirtilerle kendin göstermektedir;
- Sıcak basması,
- Gece terlemeleri,
- Düzensiz adet görme,
- Vajina kuruluğu,
- Cinsel isteksizlik,
- Halsizlik,
- Duygusal dengesizlik,
- Kilo alma,
- Saç dökülmesi,
- Uyku bozuklukları bunlar arasında gösterilebilir.
Diğer menopoz belirtileri ise;
- Konsantrasyon sorunları,
- Baş dönmesi,
- İdrar kaçırma,
- Şişkinlik,
- Alerjiler,
- Tırnakların zayıflaması,
- Çarpıntı,
- Göğüslerde ağrı,
- Baş ve eklem ağrıları,
- Sindirim sorunları,
- Kaşıntı,
- Karıncalanma gibi belirtilerdir.
Menopoz Testi (FSH) Nedir?
Menopozun teşhisi için her zaman önerilen ve en güvenilir yöntem kanda hormon düzeyleri ölçülmesi ve doktor muayenesi ile kombine değerlendirilmesidir. Menopoz tanısı koymak için en değerli hormon ölçümü adetin 3. günü yapılan kanda FSH hormon düzeyi ölçülmesidir.
İdrar ile evde pratik bir şekilde menopoz testi yapılabilmesi için üretilen test kitleri vardır. Bu test çubukları idrarda artan FSH hormonuna duyarlı olacak şekilde üretilmiştir. Menopoz yaklaşırken veya menopoza girildiğinde kanda FSH hormonu düzeyi artar, bunun sonucunda idrarla atılan FSH miktarı da artar. Kanda yapılan hormon tahlilleri FSH düzeyini net olarak mililitrede kaç ünite bulunduğunu belirtecek şekilde ölçer.
Menopoz Testi Nasıl, Ne Zaman Yapılır?
Kanda yapılan menopoz hormonu testleri adetin 3. günü (veya buna yakın günler) yapılır. Adet hiç göremeyen kadınlarda herhangi bir gün yapılabilir. Hastanın aç veya tok olması sonucu değiştirmez.
İdrarda yapılabilecek şekilde üretilen menopoz test kitleri sabah ilk idrarda uygulanır. Testi sabah su içmeden, yemek yemeden önce yapmak gerekir.
Menopoz Tedavisi Var Mıdır?
Konvansiyonel ve alternatif tedavi yöntemleri bu belirtileri azaltmak ve geçiş dönemini kolaylaştırmak için kullanılabilir. Hormon replasman tedavisinde (azalan hormonların takviyesi) kullanılacak birçok teknik, stresten kurtulmak için kolaylık sağlayacaktır. Daha fazla bilgi almak için doktorunuz ile konuşmalı, varsa sizin için doğru olan tedavi yöntemine karar vermelisiniz. Bu şekilde menopozun zorlu süreci biraz daha hafifletilebilir.
KadınlaHerşey.com