Karmin Böceği

Cochineal (Koşnil) böceği yada elde edilen maddeye istinaden Karmin (carmin, carmine) böceği, kendisini kolada kullanılan katkı maddesi olarak duyurdu. Kolanın içine renk vermesi için konulduğu söylendiğinde tanınan ve ünlenen bu böcek türü, kaktüste doğal olarak yaşamasının yanında aynı zamanda kültürel olarak yetiştiriciliği de yapılmaktadır.

Cochineal böceği, eski uygarlıklarda özelliği keşfedilmiş ve o zamanlardan beri çeşitli alanlarda kullanılmaya devam edilmektedir. Özellikle ilk zamanlarda ‘kök boyası’ için kurutulan bu böcek, bir kaç yüzyıl önce Orta Amerika’dan getirilerek kozmetik, ilaç, gıda sanayinde de kullanılmaya başlanmıştır. Amerikada ünlü kola markasının bu böceği renklendirici olarak kullanıldığını söyleyenler bu iddialarını ‘Cochineal’ ismindeki harflerin bile kolaya oradan geldiğini söyleyerek ispatlamaya çalışmış olmalarına rağmen somut olarak bunun bilgisine henüz ulaşılamamıştır.

Günümüzde çoğu gıda sanayileri bu böceğin tozunu renklendirici olarak kullanmaktadırlar. Avrupa’da ve Türkiye’de belirli miktarda kullanımında bir sorun bulunmadığı belirtilerek doğal renklendirici olarak katkı maddesi şeklinde kullanılmasına izin verilmiştir.

Karmin böceği nerelerde kullanılır?

Bu böcekten elde edilen karmin adlı maddenin gıda kodu E120 geçmekte ve ‘karmin, karminik asit’ gibi isimlerle gıda sanayinde, kozmetik sanayinde, ilaç sanayinde ve daha başka alanlarda da kullanılmaktadır. Kullanılış amacı koyu kahverengi yada koyu kırmızıya çalan renginden dolayı renk vermesi içindir.

Karmin böceği ünlü kola markasında (Coca Cola), ünlü kahve markasında (Sturbucks) adını duyurmuştur. Sturbucks yetkilleri karmin maddesini kullandıklarını kabul etmiş ve yapay renklendiricilerin zararından dolayı bunu kullandığını söylemişlerdir. Ülkemizde de kimi gıdaların ‘içindekiler’ bölümüne baktığınızda bu renklendiricinin kullanılıp kullanılmadığını görürsünüz. Karmin, şu alanlarda kullanılmaktadır:

Kozmetik sanayinde; rujlarda, kozmetik ürünlerinde kullanılmaktadır.

Gıda sanayinde; işlenen etlerde (salam, sosis, ..), kırmızı et ve türevlerinde, deniz ürünlerinde, reçel ve türevlerinde, kola ve meyve sularında kullanılmaktadır.

İlaç ve boya sanayinde de kullanımı mevcuttur.

Karmin nasıl elde ediliyor?

Cochineal böceği kaktüslerde yaşıyor. Bit tarzı bir yaşamı olan Cochineal asalık bir böcek. Dişi ve erkeğinin görünüşü farklı. Erkeği kanatlı ve uzun kuyruklu, dişisi ise daha toplu ve kuyruksuz, kanatsız.

Köylüler tarafından bu böceğin dişileri toplanıyor. Milyonlarca böcek kurutulup öğütülerek toz haline getiriliyor. Bir kilo karmin tozu elde edebilmek için yüz binlerce böceğin toz haline getirilmesi lazım.

Karmin zararlı mıdır?

Karmin bir böcek maddesi olduğundan doğaldır. Sentetik, yani yapay olmadığı için bilimsel olarak zararı görülmemiştir. Ancak alerjik etki yapabildiği gözlenmiştir.

Karmin helal mi, haram mı?

Karmin kullanan gıdaların en çok karşılaştığı sorun bu maddeye karşı hassas olan kesimlerin sakıncalı durmalarıdır. Kimi inanç ve mezhepler böcek ve türevlerinin yenmesini sakıncalı (caiz olmayan, mekruh, haram..) gördüğünden, kimi kesimlerce gıdaların içinde bu maddenin katkı maddesi şeklinde yer alması sakıncalı ve tüketim dışı görülmüştür. Helal sertifikası veren kuruluşlar gıdaların içinde bu maddenin olup olmadığını da gözlemlemektedirler.

Karmin maddesi gıdalarda E120 olarak geçmektedir. Ancak kimi gıda markaları bunu ürünlerine yazmadığı için tüketicilerce şikayet edilmiştir.

KadinlaHersey.com