Karaciğer Kanseri
Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinde başlayan ve çok çabuk yayılan bir kanser türüdür. Karaciğer, diyaframın altında ve midenin üstünde, karın sağ üst kısmında konumlanan top büyüklüğünde bir organdır. Karaciğer kanserinin en sık görülen formu, karaciğer hücresinde (hepatosit), hepatosellüler karsinom oluşumudur. Bu karaciğer kanserinin ana tipidir. Karaciğer hücrelerinde diğer tip kanserler de gelişebilir, ancak bu durum çok daha azdır.
Karaciğeri etkileyen tüm kanser tipleri, karaciğer kanseri olarak kabul edilir. Yani kolon, akciğer veya meme gibi vücudun başka bir yerinde başlayan kanser, daha sonra karaciğere yayılırsa, buna metastatik kanser (yer değiştiren, başka bölgelere sıçrayan) denir. Örneğin, kolonda başlayıp, karaciğere yayılan kanser türlerini tanımlamak için metastatik kolon kanseri tabiri kullanılır. Bu şekilde sıçrayan, yer değiştiren kanser kanser türleri, başladığı organın adını alır.
Karaciğer Kanseri Belirtileri;
Çoğu insanda, primer (birincil) karaciğer kanserinin erken dönemlerinde belirti ve bulgu görülmez. Belirti ve bulgular görünmüyor olsa da, şu faktörleri içerebilmektedir;
- Nedensiz kilo kaybı,
- İştah kaybı,
- Üst karın bölgesinde ağrı,
- Bulantı ve kusma,
- Genel olarak halsizlik ve yorgunluk,
- Karın şişliği,
- Beyaz, kireçli gibi dışkı,
- Ciltte renk değişikliği (sarı) ve göz akı renginin değişimi (sarılık).
Karaciğer Kanseri Nedenleri;
Karaciğer kanserinin kesin nedenin ne olduğu belli değil. Ancak bazı durumlarda bilinmektedir de. Örneğin, bazı hepatit virüsleri ile gelişen kronik enfeksiyon, karaciğer kanserine neden olabilir.
Vücuttaki, karaciğer hücrelerinin (her kimyasal süreç için malzeme sağlayan) DNA’larında değişiklikler (mutasyonlar) geliştiğinde karaciğer kanseri oluşur. DNA mutasyonları bu kimyasal süreçlerde değişikliklere neden olur. Kanserli hücreler, bir kitle oluşturur ve hücrelerin kontrol dışı büyümesine ve sonunda bir tümör oluşmasına neden olur.
Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri;
Primer karaciğer kanseri riskini artıran faktörler şunlardır:
HBV ya da HCV ile kronik enfeksiyon; Hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C virüsü ile oluşan kronik enfeksiyon (HCV) karaciğer kanseri riskini artırır.
Siroz; Bu ilerleyici ve geri dönüşümsüz bir durum olarak karaciğer kanseri oluşumuna skar dokusu sebep olur ve karaciğer kanserine yakalanma riskini artırır.
Bazı kalıtsal karaciğer hastalıkları; Hemokromatozu ve Wilson hastalığı gibi kalıtsal karaciğer hastalıkları, karaciğer kanseri riskini artırabilir.
Diyabet; Kan şekeri bozukluğu olan kişilerde, şeker hastalığı olmayan insanlara göre, karaciğer kanseri riski daha yüksektir.
Karaciğer yağlanması hastalığı; Karaciğerde yağ birikimi karaciğer kanseri riskini artırır.
Aflatoksin maruz kalma; Aflatoksin kötü saklanan ürünlerde büyüyen, küfler tarafından üretilen zehirlerdir. Mısır ve fıstık gibi ürünlerden yapılan gıdalarda aflatoksin ile kontamine olabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, güvenlik düzenlemelerinde aflatoksin kontaminasyonunu sınırlandırılmıştır. Aflatoksin bulaşma olasışığı Afrika ve Asya’nın bazı bölgelerinde daha yaygındır.
Aşırı alkol tüketimi. Uzun yıllar boyunca günlük alkol alımı miktarının aşırı olması, alkolü fazla tüketmek, geri dönüşümsüz karaciğer hasarına yol açar ve karaciğer kanseri riskini artırabilir.
Obezite; Sağlıksız bir vücut kitle indeksi, karaciğer kanseri riskini artırır.
Karaciğer Kanseri Teşhis ve Tanısı;
Karaciğer kanseri tanısında kullanılan prosedürler ve testler, şunları içerir:
Kan testleri. Kan testleri, karaciğer fonksiyon anormalliklerini ortaya çıkarabilir.
Görüntüleme testleri. Doktorunuz, bilgisayarlı tomografi (BT) taraması ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi ultrason görüntüleme testleri önerebilir.
Test için karaciğer doku örneği çıkarma; Bir karaciğer biyopsisi sırasında, karaciğerden doku örneği çıkarılır ve bir mikroskop altında incelenir. Doktorunuz bir doku örneği almak için deri yoluyla ve karaciğer içine ince bir iğne enjekte ederek bu işlemi yapabilir. Karaciğer biyopsisi kanama, morarma ve enfeksiyon riski taşır.
Karaciğer kanserinin evresinin belirlenmesi; Karaciğer kanseri tanısı konulduğunda, doktorunuz kanserin evresini belirlemek için çalışacaktır. Yapılan testler, kanserin boyutunu ve konumunu belirlemek için, yayılmış olup olmadığını öğrenmede yardımcı olur. Karaciğer kanseri görüntülemek için kullanılan testler; CT, MRI ve kemik taramasıdır.
Karaciğer Kanseri Tedavisi ve İlaçları;
Primer karaciğer kanserinde uygulanan tedaviler; yaş, genel sağlık ve kişisel tercihlerin yanı sıra hastalığın evresine de bağlıdır.
Karaciğer kanseri tedavisinde seçenekler şunlardır:
Cerrahi işlem ile karaciğerin bir kısmını çıkarmak; Bazı durumlarda, doktorunuz karaciğer fonksiyonu iyiyse, karaciğer kanseri ve tümörün çevrelediği sağlıklı dokunun küçük bir bölümünü çıkartmak için kısmi hepatektomi önerebilir.
Karaciğer nakli ameliyatı; Karaciğer nakli ameliyatı sırasında, hastalıklı karaciğer alınır ve bir donörden alınan sağlıklı karaciğer ile değiştirilir.
Kanser hücrelerini dondurma; Kriyoablasyon, yani kanser hücrelerini yok etmek için aşırı soğuk kullanımıdır.. İşlem sırasında, doktorunuz karaciğer tümörlerine doğrudan sıvı azot içeren bir alet (kriyoprob) yerleştirir. Ultrason görüntüleri kriyoproba kılavuzluk eder ve hücrelerin dondurma işlemini izlemek için kullanılır.
Kanser hücrelerini yakma; Radyofrekans ablasyon olarak tabir edilen yakma işleminde, şiddetli elektrik akımı, ısı ve kanser hücrelerini yok etmek için kullanılır. Bir kılavuz olarak ultrason veya BT taraması kullanarak, doktorunuz, karın içinde açtığı küçük kesiler içine bir veya daha fazla ince iğne yerleştirir. İğneler tümöre ulaştığında, kanser hücrelerini yakarak yok eder.
Tümör içine alkol enjektesi; Alkol enjeksiyonunda saf alkol, deriden veya tümörlere doğrudan enjekte edilir. Alkol tümör hücrelerinin ölmesine neden olur.
Karaciğer içine kemoterapi ilaç enjektesi; Kemoembolizasyon yönteminde, karaciğere doğrudan güçlü bir anti-kanser ilacı enjekte edilen, kemoterapi tedavisinin bir türüdür. İşlem sırasında, kemoterapi ilaçları hepatik arter içine enjekte edilir.
Radyasyon tedavisi. Bu tedavi, tümörü küçültmek ve kanser hücrelerini yok etmek için yüksek güçlü enerji ışınlarını kullanır.
İlaç tedavisi; İlaç tedavisinde hedeflenen, tümöre müdahale ederek, yeni kan damarlarını oluşturmaktır.
Karaciğer Kanseri Tedavisinde Kullanılan Alternatif Tedaviler;
Alternatif tedaviler, ilerlemiş karaciğer kanseri olan kişilerde, ağrıyı kontrol altına almada yardımcı olabilir. Doktorunuz, tedavi ve ilaçlar ile ağrıyı kontrol etmeye çalışacaktır. Ama bazen acı ve ağrılar devam edebilir ya da ağrı kesici ilaçların yan etkilerinden kaçınmak isteyebilirsiniz.
Ağrı ile baş etmede yardımcı olabilecek alternatif tedaviler hakkında doktorunuza danışın.. Bunlar;
- Aküpresür,
- Akupunktur,
- Derin nefes alma,
- Müzik dinleme (müzik terapisi),
- Masaj..
KadınlaHerşey.com