İdrar Tutamama
Üriner inkontinans, mesane kontrolünün kaybı; halk dilinde idrar tutamama ya da idrar kaçırma olarak tabir edilmektedir. İdrar tutamama, aygın ve genellikle utanç verici bir sağlık sorunudur. Öksürürken ya da ani bir dürtü ile bile idrar kaçırma meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda hastalar tuvalete zor yetişir ya da yetişemez.
Üriner inkontinans, idrar kaçırma; günlük aktiviteleri etkilemeye başlarsa, doktorunuza görünmek için tereddüt etmeyin. Çoğu insan için, yaşam tarzında yapılacak bazı basit değişiklikler veya tıbbi tedavi, rahatsızlığın hafifletmesi veya idrar kaçırma durumunun tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilmektedir.
Çoğu kadında utanılacak bir durum gibi görünür ama yalnızca vücudun istem dışı yaptığı bir iştir. Normalde her insanda olabildiği gibi çoğunlukla kadınlarda olur. Bazı kadınlar normal hayat şartlarını bu kusurlarına göre planlarlar halbuki profesyonel olarak bu sorunun çözümü bulunmakta ve eskisi gibi normal hayat standartlarına çıkabilmektedirler.
İdrar kaçırma, tutamamanın belirtileri nelerdir?
- Güldüğümüzde, öksürüldüğünde, hapşırıldığında bütün bunların hepsinin yanında yürürken veya spor yaparken, bir ağır iş yaparken idrar kaçırmalarınız oluyorsa,
- Günde sık sık tuvalete çıkıyorsanız,
- Tuvalete yetişemiyorsanız veya tuvaletteyken idrarınızın tamamını boşalttığınız halde hala tuvaletiniz varmış gibi bir his varsa uzman doktorlardan yardım almanız hem fiziki hem psikolojik olarak rahatlamanıza yarar.
Uzman doktor sizi dinledikten sonra şikayetinizin sınıfını ve sebebini bulacak ve ona göre çaresini size söyleyecektir. Bu sayede bu sorundan kurtuluşun ilk adımı atılmış olur.
İdrar kaçırma, tutamama neden olur?
Üriner inkontinans, idrar tutamama, bir semptomdur, bir hastalık değildir. Bu günlük alışkanlıkların altında yatan tıbbi durumlar ya da fiziksel sorunlarla birlikte de gelişebilmektedir.
Geçici idrar tutamama; Bazı içecekler, yiyecekler ve ilaçlar kimi zaman idrar tutamamaya neden olabilir. Mesanenin fazla uyarılması ve idrar hacminin artması da bu rahatsızlığı tetiklemektedir. Geçici idrar tutamama şu sebeplere bağlanabilir;
- Alkol,
- Kafein,
- Kafeinsiz çay ve kahve,
- Gazlı içecekler,
- Yapay tatlandırıcılar,
- Mısır şurubu,
- Baharat, şeker veya asit oranı yüksek olan yiyecekler, özellikle narenciye,
- Kalp ve tansiyon ilaçları, sakinleştiriciler, kas gevşeticiler ve B ve C gibi vitaminlerin yüksek dozda alınması.
Üriner inkontinans, idrar tutamama rahatsızlığını, bazı sağlık sorunları da tetikleyebilir;
- İdrar yolu enfeksiyonu; enfeksiyonlar, sık sık idrara çıkma ihtiyacı uyandırır veya kötü kokulu, yoğun akıntılara ve koyu idrarın istem dışı gelmesine neden olabilirler.
- Kabızlık; rektumdaki sert, sıkıştırılmış dışkı, idrar yollarındaki sinirlerin aşırı aktif olmasına ve idrar sıklığını artırmaya neden olur.
Kalıcı idrar tutamama; İdrar tutamama da, altta yatan fiziksel problemler veya değişiklikler dahil olmak üzere, birçok neden bu rahatsızlığın kalıcı olmasına neden olabilir;
- Gebelik; hormonal değişiklikler ve bağırsaklar üzerindeki ağırlığın artışı,
- Doğum; vajinal yani normal doğum mesane kontrolü için gerekli kasları zayıflaması,
- Yaş; mesane kaslarnın yaşla birlikte zayıflamaya başlaması,
- Menopoz; kadınların daha az östrojen salgılamasına neden olur, bu durum ise dokuların bozulmasına yani idrar tutamamayı tetikler.
- Histerektomi; kadınlarda mesane ve rahim kas ve bağları birbirine oldukça yakındır. Rahmin çıkarılması da dahil olmak üzere bir kadının üreme sistemi ile ilgili herhangi bir cerrahi işlem, pelvik taban kaslarını destekleyen dokulara zarar verebilir.
- Büyümüş prostat; özellikle yaşlı erkeklerde, prostat bezinin büyümesi gibi durumlar,
- Prostat kanseri; erkeklerde, tedavi edilmemiş prostat kanseri,
- Nörolojik bozukluklar; multipl skleroz, parkinson hastalığı, felç, beyin tümörü veya ciddi beyin yaralanmaları ve travmaları da, mesane kontrolünü sağlayan sinir sinyallerini engelleyerek, idrar tutamamaya neden olabilmektedir.
İdrar tutamamanın nedenlere bağlı olarak tipleri vardır;
- Stresten olanı kadınlardaki en sık rastlanan kaçırma şeklidir.
- Ani hareketler mesela gülmek, konuşmak, hapşırmak,öksürmek gibi hareketlerden sonra isteğimiz dışında oluşur.
- Kadınlarda idrar yolunu destekleyen kasların zayıflığından kaçmalar veya sızmalar meydana geliyor. Güçlü kasları olan kadınlarda bu kaslar idrar yolunu sıkıca tutar ve tuvalete gidene kadar bırakmazlar.
- Çok sayıda doğum, iri çocuk, obezite, menopoz gibi şartlarda çoğu zaman ortaya çıkar.
- Bir diğer sebep ise tuvaletteyken idrarı kontrol eden kasların zayıflığıdır. Bu kaslar mesaneye idrar dolarken kapalıdır .Tuvalette açılır ve idrar yapımına izin verir. Bu kasların kadında zayıflığında idrar kaçırma olayı olur.
- Bir diğer tip idrar tutamamak urge tipi denen ve güçlü bir tuvalete gitme isteği olduğu halde tuvalete yetişemeyerek kaçırma olayıdır. Bu tip kadınlarda olan kas zayıflığı değil de stresten kaynaklı idrar tutamamaktır.
- Bir diğer idrar tutamama tipi olan miks tipi idrar tutamama sorununda hem stres hem de miks tipi vardır.
- Taşma tipi idrar tutamama da ise fazla olan idrar bırakılır.
İdrar Tutamama Tedavi;
Cerrahi dışı tedavi yöntemleri;
- Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi amacıyla uygulanan Kegel egzersizleri; bu egzersizler mesane ve idrar kanalı arasındaki kanala destek olan kasları güçlendirerek idrar kaçırmayı tamamen düzeltebilir.
- Ağızdan alınan ilaçlar: Antikolinerjik denilen bu ilaçlar; özellikle urge tip idrar kaçırması olanlara uygulanır. Bu ilaçlar idrar torbasının aşırı uyarılmasını azaltarak sık idrara çıkmayı ve idrar kaçırmayı düzeltir.
- Biofeedback ve Fonksiyonel elektriksel uyarılma; Problar yoluyla pelvik sinirler ve kaslar uyarılarak kas kuvveti artışı sağlanır ve idrar kaçırma, ameliyatsız olarak önlenebilir.
- Östrojen krem uygulaması; Özellikle menopoz dönemindeki kadınlara, vagen yoluyla mesane altına uygulanan bu hormon; o bölgedeki kan akımını arttırır ve idrar tutan kas dokusunu geliştirir.
- Temiz aralıklı katetrizasyon yöntemi; Özellikle taşma tipi idrar kaçıran hastalarda kullanılır. Temiz ve ince bir sonda ile hasta kendi idrarını boşaltır.
Cerrahi tedavi yöntemleri ise;
İdrar kaçırmada kullanılan çok sayıda ameliyat tipi vardır. Bu ameliyatların seçimi; hastanın yaşı, kilosu, birlikte sarkma olup olmaması, kaçırmanın tipine göre yapılır. En sık yapılan ve uygulaması kolay, hastanede kalış süresi az olan yöntemler; mesane ve idrar borusu altına konan destek bant operasyonlarıdır. Bunun dışında mesaneyi ve idrar borusunu destekleyen açık ameliyatlar da yapılabilmektedir. Bunlar, tümü yarım saat içerisinde biten ve kişiyi eski sağlığına kavuşturan operasyonlardır.
KadınlaHerşey.com