Ayak Mantarı

Ayak mantarı (Tinea pedis), genellikle ayak parmakları arasında başlayan, zamanla ayak tabanına doğru ilerleyen ve tedavi edilmediği takdirde vücudun diğer bölümlerine de yayılabilen bir mantar enfeksiyonudur. Ayak mantarı oluşumu, genellikle ayakların dar ayakkabılar içinde havasız ve nemli kalması nedeniyle oluşurken, ayakları çok fazla terleyen kişilerde sıklıkla görülmektedir.

Ayak mantarı belirtileri genellikle; batma ve yanma, kaşıntı, ayak üzerinde ve parmak aralarında pullu döküntüler şeklinde seyreder.  Ayak mantarı bulaşıcıdır ve kirlenmiş zemin, havlu ya da giysi üzerinden kolaylıkla yayılabilir.

Ayak mantarı, reçetesiz antifungal ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. Ancak enfeksiyonun tekrarlama riski oldukça yüksektir ve sıklıkla tekrarlayabilir.

Ayak Mantarı Belirtileri Nelerdir?

• Ayak mantarı, genellikle ayak parmakları arasında başlayan, pullu kırmızı döküntülere neden olur.

• Ayak parmakları arasında soyulma, kepeklenme ve çatlamalar oluşur.

• Ayak tabanında ve yanlarında kızarıklık, kepeklenme ve su toplayan yaralar, kabarcıklar görülür.

• Ayakkabılarınızı ya da çorabınızı çıkardığınızda şiddetli bir kaşıntı meydana gelebilir.

• Ayak mantarı aynı zamanda ayakta kaşıntı ve yanma hissine neden olabilir.

• Ayak tırnaklarında da mantar hastalığı görülebilir ve bunun tedavisi güçtür.

• Tırnak mantarı tırnakta kalınlaşma, ufalanma, renk değişikliği ve hatta tırnak kaybı ile sonuçlanabilir.

• Yaş ilerledikçe ayak tırnaklarında olan kalınlaşma normal değildir. Bu tür değişiklikler tırnak mantarına bağlıdır.

Ayak Mantarı Neden Olur?

Ayak mantarı, kaşıntıya neden olan aynı tip mantarların üremesi, çoğalması sonucu meydana gelir. En bilinen nedenleri ise çorap ve ayakkabıların nemli ve sıcak kalarak, mantarların üremesine neden olmasıdır. Çünkü nemli koşullar ayak mantarına neden olan bakterilerin ve organizmaların gelişmesini destekler.

Özellikle ayakları aşırı terleyen kişilerde oldukça sık rastlanan bir rahatsızlıktır. Ayakların ıslak ve nemli kalması, ayak mantarı oluşumunu tetikler.

Ayak mantarı, bulaşıcıdır ve enfekte olmuş kişi ile ya da havlu, kirli ve mikroplu zemin, mikrop bulunan ayakkabı ile  temas edilmesi ile bulaşır ve yayılır.

Ayak Mantarı Risk Faktörleri;

• Ayak mantarı, erkeklerde kadınlara oranla çok daha fazla görülür,

• Ayakların nemli çorap ya da dar ayakkabı içerisinde sıkça kalması,

• Paspasların, yatak çarşaflarının, giysi ya da ayakkabıların, mantar enfeksiyonu olan biriyle ortak kullanılması,

• Soyunma odaları, saunalar, yüzme havuzları, ortak banyo ve duş gibi yerlerde, ayak mantarı ve enfeksiyonlar yayılabilir,

• Halka açık yerlerde çıplak ayakla yürümek,

• Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olmak.

Ayak Mantarı Komplikasyonları (Ayak mantarı nerelere yayılır?);

Ayak mantarı enfeksiyonu, ayaklarınızın tamamı dahil olmak üzere vücudunuzun diğer bölümlerine yayılabilir:

• Eliniz; ayaklarının enfekte bölümlerini yani mantarlı kısımlarını elinizle kaşımanız ya da çizmeniz, mantarın ellerinize de bulaşmasına neden olabilir. Ellerinizden birinde ayaklarınızdaki mantara benzer bir enfeksiyon gelişebilir.

• Tırnaklarınız; ayak mantarı ayrıca ayak tırnaklarınıza bulaşabilir. Bu durum çok daha kötüdür; çünkü tırnak mantarları tedaviye daha dirençli olma eğilimindedir.

• Kasıklar; Enfeksiyon ellerinize bulaştığı gibi kasıklara da bulaşması muhtemeldir.

• Tüm beden ve iç organlarınız; Ayak mantarının bulaşıcı olması, özellikle elleriniz aracılığıyla onu tüm bedeninize yaymanıza neden olur. Bu nedenle ayak mantarında oldukça dikkatli olmanız gerekmektedir. Ayak tabanlarında oluşan topuk çatlakları ile derinin altına hatta kana karışması muhtemeldir.

Ayak Mantarı Nasıl Geçer? Ayak Mantarı Tedavisi;

Ayak mantarı için, eczanelerden bir topikal antifungal tedavi amaçlı reçeteli veya reçetesiz olarak ilaçlar almanız mümkün. Topikal; etkilenmiş, enfekte olmuş alana yani ayak derisine ya da elin üzerine doğrudan yapılan tatbik, tedavi demektir. Ayak mantarı ilaçlarında çeşitli tip ve markalar vardır; örneğin,terbinafin, klotrimazol, ekonazol, ketokonazol ve mikonazol gibi.

Sadece kremler değil, aynı zamanda spreyler, sıvılar veya tozlar da tedaviye yardımcı olabilir. Bu tedaviler tüm cilt enfeksiyonları temizler. Biri diğerinden daha iyi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. Klotrimazol, ekonazol ve mikonazol daha çok çocuklar için kullanılmalıdır.

İlaçları hangi süreyle kullanmanız gerektiğini eczanenizden öğrenebilirsiniz. Çünkü ayak mantarı her kişide aynı derecede gelişmiş olmayabilir. Bu, farklı tedaviler arasında değişir, bu yüzden talimatları dikkatlice okuyun. Döküntü oldukça mantar hızlı bir şekilde gidiyor gibi görünse de, döküntü geçtikten sonra 1-2 hafta boyunca tedaviyi uygulamak ve devam etmek gerekebilir. Bu dönen döküntü cildin tekrar mantar oluşumunu önleyecektir. İlaçları cildinizden mantarı, tamamen temizlemeyi hedefler.

Ayak Mantarının Yinelememesi İçin;